Optika

Shpejtësia e përhapjes së valës

v = λ / T = λ f       v = √F /μ     =  √E / ρ     =     √B / ρ         

I₂ / I₁ = r ₁² / r ₂²    = a ₂² / a ₁²           

μ = m / l  –densiteti linear   ; ρ –dëndësia e rrjedhësve

v –shpejtësia  ;  λ –gjatësia e valës  ;  T- perioda  ;  f – frekuenca

F –tensioni i kordës  ; E –moduli i elasticitetit ;  B –moduli vëllimor  ;  m ,l –masa dhe gjatësia e kordës elastike

I₂ , I₁ –intesiteti i valëve sferike ; r ₁ , r ₂    –largësia e pikës nga burimi  ;  a ₁ , a ₂   –amplituda e valëve   

Ligjet e pasqyrimit dhe përthyerjes

θ_r = θ_p   ;   sin θ_r / sin θ_th   =  v₂ / v₁ =  n₂ / n₁  n = c/v

θ_r-këndi i rënjes  ,θ_p – këndi i pasqyrimit , θ_th -këndi i  thyerjes

v₁ , v₂-shpejtësitë e valës në mjedisin e parë dhe të dytë c-shpejtësia e përhapjes së dritës  , n₁ , n₂–treguesit e përthyerjes në mjedisin e parë dhe të dytë

Valët e qëndrueshme

 λ _n = 2 l / n    ;    f_n = v /  λ_n  = n v / 2 l   ; n = 1 , 2 , 3 ,   . . .

f_n , λ _n -frekuenca dhe gjatësia e harmonikave  , l –gjatësia e kordës  , v- shpejtësia e përhapjes së valës

Niveli i dëgjimit të zërit

β= 10 lg  I / I₀  ( Bel )     I = P₀² / 2 ρ v   

 I₀ , I -intesiteti minimal dhe ai i dëgjimit ,P₀– amplituda e shtypjes  , ρ -dëndësia e mjedisit  ,  v -shpejtësia e valës në mjedis

Efekti Dopler

f = ( 1 ± v_B / v ) f ₀

ku  -f , f ₀ frekuenca e dëgjimit dhe e burimit  , v_B , v – shpejtësia e burimit dhe  e zërit

Karakteristikat e  valës elektromagnetike

I = ε₀ S ΔE / Δt 

ku I – rryma , S-sipërfaqja ,E -intesiteti i fushës elektrike ,t- koha

c = 1 / √  ε₀  μ₀      ;   v  = c /  √  ε     μ       ku c ,v -shpejtësia e përhapjes së valës në zbrazëti dhe në mjedis

P_rrez =   μ₀ l² ω² I₀²/ 6 π c  – fuqia mesatare e rrezatimit

W₀ =E B √  ε₀ / μ₀    –energjia e valës elektromagnetike

Pasqyrat sferike

1/d +1/d` = 1/f   ;  k = A`B`/ AB = d` / d    ;  f = R/2

Thjerat Përmbledhëse , shpërndarëse

D =1/ f = (n-1) ( 1/ R₁ + 1/ R₂ )   ;   1/d +1/d` = 1/f   

k = A`B`/ AB = d` / d

f -largësia vatrore e pasqyrës ( thjerës ) ( pozitive  për thjerat përmbledhëse  dhe  negative për thjerat shpërndarëse )   

 d – largësia e objektit nga pasqyra ( thjera )

d` -largësia e shëmbëllimit  nga pasqyra  (thjera )  ( pozitive  për  shëmbëllimin real  dhe  negative  për  shëmbëllimin virtual   )    A`B`-madhësia e shëmbëllimit  ,   AB- madhësia e objektit 

 R-rrezja e pasqyrës  ,      k –koefiçenti i zmadhimit linear

n-treguesi i përthyerjes  , R₁ , R₂ –rrezet e  kurbatures së thjerës

Instrumentet optike

K = D / f   – qelqi zmadhues   ;    K = δ D / f₁ f₂   – mikroskopin

α  = AB / d  -për syrin  ; AB – madhësia e objektit  , d –distanca e objektit nga qëndra optike   ,  α – këndi i të parit

K –koefiçenti i zmadhimit  , D = 25 cm –largësia e të parit më qartë     f , f₁ , f₂   – largësitë vatrore të thjerave  

 δ-largësia optike (distanca midis vatrave optike )     

Interferenca

δ  = X a / d  = x₂  – x₁ ;

x₂  – x₁ = k λ – për maksimumin

x₂  – x₁ =(2 k + 1 ) λ / 2 – për minimumin

 δ -diferenca midis rugëve të rezeve dritore x₂ , x₁

a –distanca midis çarjeve , X –largësia e brezit nga brezi qëndror  ,

d –largëia e çarjeve nga ekrani     k = 0,1,2, . . . – koefiçent  ,

 λ – gjatësia e valës dritore

Fotometria

Φ = w / t      ;    ω = S / R² = 4 π     ;    I = Φ / ω = Φ / 4 π   ;

 E = I / R² cos  α

Φ ( lm )  – fluksi i energjisë së dritës  ,  t (s) –koha  , 

S ( m² ) -sipërfa e sferës  R ( m)-rezja e sferës , 

ω (rad) – këndi i rënjes së dritës  ,  I ( cd ) – intesiteti i dritës 

E ( lx ) – ndriçimi   ,   w ( J ) – energja e rezatimit